De vierde macht
Reflecties op een goede overheid
Samenvatting
Wie ambtenaar is, is politiek neutraal. Ambtenaren dragen geen politieke verantwoordelijkheid, en moeten zich dan ook niet bemoeien met de politieke gang van zaken. Sinds kort staat dit beginsel ter discussie. Zo spreken ambtenaren zich vaker publiekelijk uit over politieke kwesties en krijgen ze – met name sinds het toeslagenschandaal – zelf ook steeds meer te maken met kritiek uit de samenleving.
In dit boek reflecteren bestuurders, filosofen en politieke denkers op deze ontwikkelingen. Wat betekent het om, zoals de ambtseed sinds dit jaar luidt, ‘in het belang van de samenleving te werken’? Hoe moet je omgaan met gewetensbezwaren bij het uit te voeren beleid? Waar is er ruimte voor tegenspraak binnen het overheidsapparaat? En wat is daarmee een goede overheid?
Met bijdragen van Marcia Luyten, Afshin Ellian, Annemieke Nijhof, Boudewijn Steur, Donald Loose, Gijs van Oenen, Henk den Uijl, Jozef Waanders, Maurits de Jongh, en een voorwoord van Ilja Leonard Pfeijffer.
Trefwoorden
Specificaties
Inhoudsopgave
Anne-Marie Buis
OVER DE NOODZAAK VAN AMBTELIJK VERZET 11
Ilja Leonard Pfeijffer
I TUSSEN GEZAGSCRISIS EN MACHTELOOSHEID 21
De evenwichtsoefening van overheid en ambtenaar
Jozef Waanders
II ZONDER WOEDE EN PASSIE, MÉT BEZORGDHEID EN LIEFDE 35
De ambtelijke dienst en het algemeen belang
Henk den Uijl
III BEELDEN VAN GOED BESTUUR 49
Over spiegels van verleden voor het heden en de noodzaak van verbeelding
Boudewijn Steur
IV BEGRIP VAN DE OVERHEID 61
Gijs van Oenen
V MOET DE OVERHEID HET GOED DOEN OF HET GOEDE DOEN? 73
Persoonlijke reflecties
Annemieke Nijhof
VI AMBTELIJKE ONPARTIJDIGHEID
En de grenzen van de ambtelijke ‘zelfverloochening’ 85
Afshin Ellian
VII DE JANUSKOP VAN DE STAAT 97
Maurits de Jongh
VIII BURGER EN OVERHEID 109
Een verstandshuwelijk met de ambtenaar als consulent
Donald Loose
DE GOEDE OVERHEID 119
Marcia Luyten
