Groene supermacht is in de eerste plaats het verhaal van Diederik Samsom zelf: zijn jaren in Brussel als architect van de Green Deal en Fit for 55. Dat levert een levendig kijkje in de keuken op van hoe internationale klimaatwetten werkelijk tot stand komen, met ramkoersonderhandelingen, berekende compromissen en stille deals in nachtelijke trilogen.
Europees machtsspel
Voor managers in overheid en bedrijfsleven is het boek vooral interessant als praktijkcollege in Europees machtsspel en beleidsimplementatie. Samsom laat scherp zien hoe klimaatbeleid verschuift van morele missie naar harde industriepolitiek: eerst ‘we redden het klimaat en dat is goed voor de economie’, nu ‘we redden onze economie en dat helpt het klimaat mee’. Zijn lezing van het Draghi-rapport over verduurzaming als concurrentiestrategie is helder en direct relevant voor bedrijven die strategische keuzes moeten maken rond energie, grondstoffen, ketens en locatie.
eerlijk sociaal klimaatbeleid
Belangwekkend zijn de hoofdstukken over rechtvaardigheid en draagvlak. Samsom is uitgesproken: alleen de rijken belasten is niet genoeg; ook de middenklasse zal moeten meebetalen, en zonder een eerlijk sociaal klimaatbeleid ontspoort de transitie. Zijn beschrijving van het Sociaal Klimaatfonds en van concrete instrumenten (huishoudens compenseren, energiecoöperaties, herverdeling) is nuttig voor bestuurders die zoeken naar combinaties van CO₂-sturing en sociale stabiliteit.
techoptimist
Samson is techoptimist: hij schetst een wereld waarin duurzame technologie economische groei mogelijk houdt, zelfs met meer dan tien miljard mensen. Tegelijk erkent hij de afhankelijkheid van geïmporteerde energie en grondstoffen en de geopolitieke verschuiving richting Afrika en de Golfstaten. Voor industrie- en energiestrategen is dat verplichte kost.
erg veel Diederik
Een zwakte van het boek is de nadrukkelijk ik-centrale benadering. Het is soms ook erg veel Diederik. De ‘rise and fall’ van een kabinetschef klinkt voortdurend mee. Kritische tegenspraak, mislukkingen en alternatieve denkrichtingen komen minder uit de verf. Dat voedt deels het verwijt van tegenstanders dat het een technocratische maakbaarheidsfantasie is. Toch zou het zonde zijn het boek om die reden weg te leggen.
Voor wie beleid maakt of erdoor geraakt wordt, biedt Groene supermacht een zeldzaam open blik in de Brusselse keuken én een samenhangend verhaal over wat er de komende decennia op Europa, bedrijven en burgers afkomt. Lees het niet als neutrale analyse, maar als een betrokken, goed geïnformeerd kijkje in de keuken waarop je je eigen strategie kunt scherpen.
Over Walther Ploos van Amstel
Dr. Walther Ploos van Amstel is professor in CityLogistics and Urban Technology at Amsterdam University of Applied Sciences. His focus is on sustainable city logistics, e-mobility, light electric vehicles, urban consolidation centres and horizontal and vertical collaboration.