trefwoord
Vakbonden: Van collectieve kracht naar toekomstuitdagingen
Vakbonden vormen al ruim een eeuw een onmisbare schakel in de Nederlandse arbeidsverhoudingen. Als collectieve belangenbehartigers van werknemers onderhandelen zij over cao's, komen op voor arbeidsrechten en vormen een tegenwicht tegen werkgeversmacht. Toch staan vakbonden vandaag voor fundamentele uitdagingen: dalende ledentallen, een veranderende arbeidsmarkt met meer flexwerkers en zzp'ers, en vragen over hun representativiteit en toekomstbestendigheid.
De discussie over vakbonden raakt aan kernvragen van onze arbeidsmarkt: Hoe beschermen we werknemersrechten in een flexibele economie? Welke rol speelt het poldermodel nog? En hoe kunnen vakbonden zich vernieuwen om relevant te blijven voor nieuwe generaties werkenden?
De juridische fundamenten van vakbondswerk
Om de positie en mogelijkheden van vakbonden te begrijpen, is kennis van het collectieve arbeidsrecht onmisbaar. Dit rechtsgebied regelt de verhoudingen tussen werkgevers- en werknemersorganisaties, de totstandkoming van cao's en het stakingsrecht.
Professor Antoine Jacobs is hoogleraar sociaal recht en sociale politiek aan de Universiteit van Tilburg en lid van het Research Network on Transnational trade union rights. Hij behoort tot de meest gezaghebbende stemmen op het gebied van collectief arbeidsrecht in Nederland.
Antoine Jacobs
Collectief arbeidsrecht
Het standaardwerk over collectief arbeidsrecht behandelt uitgebreid het vakverenigingsrecht, inclusief organisatiegraad, financiering en de toekomst van de vakbeweging. Essentieel voor iedereen die de juridische basis van vakbondswerk wil begrijpen.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 6 werkdagen | Gratis verzonden
M. Verhagen
De vakbond en onderhandelingen over driekwartdwingend recht in cao's
Dit wetenschappelijk onderzoek focust specifiek op de rol van vakbonden, in het bijzonder de FNV, bij onderhandelingen over driekwartdwingend recht in cao's. Het biedt diepgaand inzicht in de onderhandelingsmacht en strategieën van vakbonden.
Boek bekijken
Verwachte levertijd ongeveer 6 werkdagen | Gratis verzonden
Martin Pikaart: ‘Traditionele vakbonden al jaren in neerwaartse spiraal’
Martin Pikaart
Martin Pikaart analyseert waarom het ledental van vakbonden al decennia gestaag terugloopt en welke fundamentele problemen daaraan ten grondslag liggen, van verzuiling tot vergrijzing van de achterban.
Het poldermodel onder druk
Het Nederlandse poldermodel – het overlegmodel tussen werkgevers, werknemers en overheid – geldt internationaal als succesvol. Maar kan dit model de veranderingen op de arbeidsmarkt nog wel aan? Steeds meer stemmen pleiten voor fundamentele vernieuwing.
SPOTLIGHT: Fedde Monsma
Fedde Monsma is politicoloog, arbeidsmarktdeskundige en voormalig cao-onderhandelaar bij het CNV. Als medeoprichter van de WerkVereniging en vernieuwer in arbeidsvoorwaarden kent hij de polder van binnen en buiten.
Meer over Fedde Monsma
Fedde Monsma
Poldermodel 3.0
Met interviews met vakbondsvoorzitters en andere sleutelfiguren schetst dit boek de veranderende rol en relevantie van vakbonden in het moderne poldermodel. Een oproep tot vernieuwing met concrete suggesties voor Poldermodel 3.0.
Boek bekijken
Op voorraad | Vandaag voor 17:00 besteld, morgen in huis | Gratis verzonden
Poldermodel 3.0 - De toekomst van arbeidsverhoudingen
Dave van Ooijen
Een uitgebreide recensie die uitlegt waarom het poldermodel vernieuwing nodig heeft en welke vijf onderwerpen cruciaal zijn: representativiteit, participatie, thematische benaderingen, lef en leiderschap, en vooral vertrouwen.
De polder is zo geïnstitutionaliseerd dat nieuwe initiatieven en toetreders nauwelijks kansen hebben om mee te doen. Deze polderstructuur moet op de schop.
Uit: Poldermodel 3.0
De spanning tussen oude structuren en nieuwe werkelijkheid wordt pijnlijk zichtbaar in de praktijk. Het mislukte polderoverleg tussen werkgevers en werknemers illustreert dat traditionele instituties moeite hebben zich aan te passen aan een arbeidsmarkt waarin zzp'ers, flexwerkers en platformeconomie de dienst uitmaken.
Fedde Monsma: ‘Het poldermodel werkt niet meer’
Fedde Monsma
In dit interview legt Fedde Monsma uit waarom het polderoverleg mislukt en hoe vakbonden bezig zijn zichzelf overbodig te maken door vast te houden aan verouderde structuren en een vergrijsde achterban.
W.J.P.M. Fase
J. van Drongelen
CAO-recht
Dit handboek behandelt de rol van vakbonden in het CAO-recht en de historische ontwikkeling van het vakverenigingswezen in Nederland. Onmisbaar voor het begrijpen van de juridische instrumenten die vakbonden tot hun beschikking hebben.
Boek bekijken
Op voorraad | Vandaag voor 17:00 besteld, morgen in huis | Gratis verzonden
Kritische stemmen en noodzakelijke vernieuwing
Niet iedereen is enthousiast over de huidige rol van vakbonden. Critici wijzen op het 'polderkartel', waarbij een kleine groep organisaties de dienst uitmaakt en nieuwe spelers worden buitengesloten. De vraag naar representativiteit wordt steeds pregnanter.
SPOTLIGHT: Hendrik Noten
Hendrik Noten is bestuurskundige, voormalig FNV-onderzoeker en expert in sociaaleconomische thema's. Vanuit zijn ervaring in de wereld van vakbonden en cao-onderhandelingen pleit hij voor fundamentele vernieuwing.
Meer over Hendrik Noten
Hendrik Noten
De prijs van ophef
Als FNV-onderzoeker beschrijft Noten het werk van vakbonden en hun strijd tegen ongelijkheid. Zijn analyse van collectieve actie en onderhandelingsstrategieën biedt een uniek insiderperspectief op de uitdagingen.
Boek bekijken
Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis | Gratis verzonden
Het polderkartel - 'Geloofwaardig'
Sjors van Leeuwen
Een kritische analyse van het 'polderkartel' waarin wordt blootgelegd hoe een kleine groep organisaties de macht heeft over cao's en pensioenen, met name ten koste van jongeren, flexwerkers en vrouwen.
Poldermodel 3.0
Vakbonden moeten durven experimenteren met nieuwe vormen van overleg en dienstverlening. Vernieuwing begint bij het erkennen van eigen zwaktes en het zoeken van nieuwe partners buiten de traditionele kringen.
De kloof tussen werknemers met vaste contracten en flexwerkers vormt een van de grootste uitdagingen. Traditionele vakbonden richten zich vooral op hun vergrijsde achterban met vaste contracten, terwijl jongeren en flexwerkers ondervertegenwoordigd blijven. Dit heeft geleid tot alternatieve bewegingen en nieuwe vormen van belangenbehartiging.
Marijke Persoone
Wiens belang?
Dit boek wijdt een volledig hoofdstuk aan de houding van politieke partijen tegenover vakbonden en laat zien hoe de rol van werknemersorganisaties onderwerp is van politiek debat en ideologische strijd.
Boek bekijken
Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis | Gratis verzonden
Sociale dialoog in de praktijk
Naast vakbonden spelen ook ondernemingsraden een cruciale rol in de belangenbehartiging. Het sociaal overleg binnen bedrijven vraagt om specifieke vaardigheden en strategieën, waarbij de verhouding tussen OR, vakbonden en werkgever soms complex kan zijn.
Manou Doutrepont
Survivalgids van het ondernemingsoverleg
Deze Belgische survivalgids biedt bedrijfsleiders praktische handvatten om effectief om te gaan met vakbonden en werknemersvertegenwoordigers. Het boek toont hoe goed sociaal overleg geschraagd wordt door evenwichtige machtsverhoudingen.
Boek bekijken
In herdruk, verschijningsdatum onbekend
Survivalgids van het ondernemingsoverleg - De essentie van de sociale relaties
Manou Doutrepont
Manou Doutrepont legt uit hoe zijn boek werkgevers sterker maakt in het sociaal overleg door een managementmodel van 'employment relations intelligence' met vier essentiële puzzelstukken en dienend leiderschap.
Internationale perspectieven op vakbondswerk
De Nederlandse situatie staat niet op zichzelf. Internationaal zien we vergelijkbare uitdagingen, maar ook inspirerende voorbeelden van hoe vakbonden zich kunnen heruitvinden en relevant blijven in de 21e eeuw.
Senator Bernie Sanders is het langstzittende onafhankelijke lid van het Amerikaanse Congres en staat internationaal bekend om zijn uitgesproken progressieve standpunten over economische ongelijkheid en de rol van vakbonden.
Bernie Sanders
Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme
Sanders benadrukt het belang van sterke vakbonden voor het beschermen van werknemersrechten en het tegengaan van bedrijfsmacht. Hij beschrijft hoe vakbonden verzwakt zijn en pleit vurig voor hun heropleving als tegenwicht tegen het kapitalisme.
Boek bekijken
Laatste exemplaar! Voor 21:00 uur besteld, donderdag in huis
Sterke vakbonden zijn essentieel voor het verbeteren van arbeidsomstandigheden, eerlijke loonvorming en het beschermen van werknemersrechten tegen de groeiende macht van grote corporaties.
Uit: Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme
Nieuwe uitdagingen in arbeidsrecht
De arbeidsmarkt verandert razendsnel door technologische ontwikkelingen, platformeconomie en nieuwe arbeidsvormen. Dit vraagt om actualisering van het arbeidsrecht en nieuwe strategieën van vakbonden om ook deze werkenden te bereiken en te beschermen.
Petra Hogewind - Wolters
Steven Jellinghaus
P. Kruit
M.L.M. van de Laar
M.A. Schneider
Arbeidsrecht voor de overheid verklaard - Editie Rijk 2025/1
Deze recente editie behandelt uitgebreid de rol van vakbonden bij overheidsorganisaties, collectieve acties en stakingsrecht. Het laat zien hoe vakbonden opereren binnen het specifieke kader van het overheidsrecht en welke rechten ze hebben.
Boek bekijken
Op voorraad | Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis | Gratis verzonden
Rolf Hansma
Een stakingswet voor deze eeuw
Dit nieuwe boek behandelt vakbonden als primaire organisatoren van stakingen binnen het juridische kader. Het pleit voor moderne stakingswetgeving die aansluit bij de realiteit van de 21e-eeuwse arbeidsmarkt.
Boek bekijken
Op voorraad | Vandaag voor 23:00 besteld, morgen in huis | Gratis verzonden
Toekomstperspectieven
Ondanks alle kritiek en uitdagingen blijft de kernfunctie van vakbonden – collectieve belangenbehartiging en het creëren van tegenwicht – essentieel in een moderne democratie. De vraag is niet óf we vakbonden nodig hebben, maar hoe ze zich moeten vernieuwen om effectief te blijven.
Lilian Marijnissen
De winst van eerlijk delen
Lilian Marijnissen beschrijft haar persoonlijke ervaringen met vakbondswerk en benadrukt het belang van sterke vakbonden voor de positie van werknemers. Een pleidooi voor solidariteit en collectieve actie in tijden van individualisering.
Boek bekijken
Op voorraad | Vandaag voor 21:00 besteld, morgen in huis
De prijs van ophef
Effectieve vakbonden moeten voorbij hun eigen achterban kijken en opkomen voor álle werkenden, inclusief flexwerkers en jongeren. Alleen zo behouden ze legitimiteit en maatschappelijke relevantie.
Conclusie: Vernieuwing als overlevingsstrategie
Vakbonden staan voor fundamentele keuzes. Ze kunnen vasthouden aan vertrouwde structuren en langzaam irrelevant worden, of ze kunnen de handschoen opnemen en zich transformeren tot moderne belangenorganisaties die alle werkenden vertegenwoordigen. Die vernieuwing vraagt om democratisering, transparantie, inclusiviteit en lef om heilige huisjes ter discussie te stellen.
De arbeidsmarkt van de toekomst – met robotisering, platformwerk en nieuwe arbeidsvormen – vraagt om collectieve belangenbehartiging. Maar dan wel in een vorm die past bij de 21e eeuw. De literatuur over vakbonden laat zien dat de fundamenten stevig zijn, maar dat de bovenbouw dringend aan modernisering toe is. Wie durft die handschoen op te pakken?
De bestsellers
-
€ 81,00
-
€ 79,50
-
€ 22,99
-
€ 79,50
-
€ 60,00
